สาร Amalgam ที่ใช้เป็นวัสดุอุดฟัน มีผลกระทบต่อสุขภาพที่ควรทราบดังนี้
Amalgam มีส่วนผสมของปรอท ซึ่งเป็นโลหะหนักที่มีความเป็นพิษ การปลดปล่อยไอปรอทในปริมาณเล็กน้อยเมื่อเคี้ยวอาหารหรือแปรงฟัน สะสมอยู่ในร่างกายในเนื้อเยื่อต่างๆของร่างกาย เมื่อเวลาผ่านไป การสัมผัสปรอทในระยะยาวส่งผลต่อระบบประสาท
โดยพิษของปรอทในเลือดส่งผลกระทบโดยตรงต่อเซลล์ในร่างกายมนุษย์หลายประการ นำไปสู่อาการทางคลินิกต่างๆ ขึ้นอยู่กับปริมาณ และระยะเวลาการสัมผัสปรอท ซึ่งรวมถึงปัญหาระบบประสาท ไต และระบบภูมิคุ้มกัน ได้แก่
1.ทำลายเยื่อหุ้มเซลล์
ปรอทสามารถทำลายโครงสร้างของเยื่อหุ้มเซลล์ จึงส่งผลให้เซลล์สูญเสียความสามารถในการควบคุมสารเข้า-ออก
2.รบกวนการทำงานของเอนไซม์
ปรอทจับกับโปรตีนและเอนไซม์สำคัญในเซลล์ ทำให้เอนไซม์เสียสภาพและไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ
3.เพิ่ม Oxidative stress
กระตุ้นการสร้างอนุมูลอิสระในเซลล์ ทำให้เกิดความเสียหายต่อ DNA, โปรตีน และไขมัน
4.รบกวนการสร้างพลังงาน
โดยส่งผลกระทบต่อไมโทคอนเดรีย ซึ่งเป็นแหล่งผลิตพลังงานของเซลล์ จึงทำให้เซลล์ขาดพลังงานในการทำงาน
5.กระทบต่อการสื่อสารระหว่างเซลล์
คือ ไปรบกวนการทำงานของตัวรับสัญญาณบนผิวเซลล์ ส่งผลต่อการส่งสัญญาณระหว่างเซลล์
6.เหนี่ยวนำการตายของเซลล์ได้
ในระดับความเข้มข้นสูง ปรอทอาจกระตุ้นให้เกิดการตายของเซลล์(apoptosis)
7.ปรอทสามารถสะสมในเซลล์และเนื้อเยื่อต่างๆ
โดยเฉพาะในสมองและไต การสะสมเป็นเวลานานอาจนำไปสู่ความเสียหายเรื้อรัง
8.กระทบต่อการแบ่งตัวของเซลล์
รบกวนกระบวนการแบ่งเซลล์ปกติ อาจนำไปสู่ความผิดปกติในการเจริญเติบโตและซ่อมแซมเนื้อเยื่อ
สรุป
สาร Amalgam ที่ใช้ในการอุดฟันมีผลกระทบต่อสุขภาพอย่างมีนัยสำคัญ โดยเฉพาะการปลดปล่อยไอปรอทที่สามารถสะสมในร่างกาย และส่งผลกระทบต่อระบบประสาท และการทำงานของเซลล์ ซึ่งอาจนำไปสู่อาการทางคลินิกที่หลากหลาย และความเสียหายเรื้อรังในระยะยาว
เนื้อหาโดย
ผศ.(พิเศษ) ดร.พญ.สุนิสา ไทยจินดา (อจ.หมอหน่อย)
ว.11278
- แพทย์วุฒิบัตรตจวิทยา (ผิวหนัง)
- ปริญญาเอก สาขาเวชศาสตร์ชะลอวัยและฟื้นฟูสุขภาพ