Ferritin ก่อเกิด Inflammation ในระดับ cell
การบริจาคเลือดช่วยเรื่องการชะลอวัยได้อย่างไร ?
ในคนปกติ หรือ ผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนไปแล้ว ซึ่งทานอาหารดีปกติ จะพบว่ามีการสะสมของธาตุเหล็กมาก เกินกว่าปกติ แล้วธาตุเหล็กมีข้อเสียอย่างไรกับร่างกายเราบ้าง
1.เกิดการสร้างอนุมูลอิสระ
ธาตุเหล็กที่สะสมสะสมมากขึ้นเรื่อยๆในร่างกายเรา จะมีผลทำให้เกิดการสร้างอนุมูลอิสระ ซึ่งเป็นหนึ่งใน inflammation สารอักเสบ เพิ่มมากขี้นไปทำลายออร์แกเนลล์ ที่เรียกว่าไมโทคอนเดรีย แหล่งสร้างพลังงานโดยเปลี่ยนไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ ให้กลายเป็น Hydroxyl free radical ต่อเนื่อง มีผลทำให้ไมโตรคอนเดรียเสื่อมสภาพลงเร็ว ไม่สามารถสร้างพลังงานปกป้อง DNA ของร่างกายได้ ทำให้เราอายุขัยสั้นลง
2.บ่อเกิดของหลายๆ โรค
ธาตุเหล็กที่มากเกินไป มีการสะสมมากขึ้น จึงเป็นส่วนหนึ่งของโรคเรื้อรัง NCD หลายโรค เช่น เบาหวานง่ายขึ้น ผนังหลอดเลือดหนาตัวขึ้น โอกาสเกิดความดัน หรือ โรคเส้นเลือดอุดตันในสมอง ในผู้หญิงที่ยังมีประจำเดือนอยู่ทั้งปี จะเปรียบเหมือนกับเสียเลือดไปประมาณ 1-2 ถุงต่อปี นี่คือเหตุผลที่ว่าในช่วงก่อนวัยหมดประจำเดือน ผู้หญิงถึงเป็นโรค NCD น้อยกว่ากลุ่มผู้ชาย แต่ถ้าวัยหลังหมดประจำเดือน ก็จะมีโอกาสอุบัติการเกิดโรค เท่าๆกับผู้ชายได้ เพราะการบริจาคเลือดแต่ละครั้ง สามารถลด Ferrtin ได้ประมาณ 20-30 ng /mL บางคนเราพบว่าสาร Ferritin ในเลือดสูงเป็นพัน 1000 ng/mL ซึ่งจะอันตรายมาก ค่าปกติในแง่ ของ Anti ไม่ควร เกิน 80 ng/mL
3.เสี่ยงมะเร็งมากขึ้น
ธาตุเหล็กที่สะสมไว้มากๆ ทำตัวเสมือนเป็น growth factor ส่งเสริมการเจริญเติบโต ทั้งแบตทรีเรีย ไวรัส และ เซลล์มะเร็ง ทำให้ติดเชื้อง่ายขี้น เสี่ยงมะเร็งมากขี้น และสะสมเซลล์ไขมันได้ง่าย จึงเกิดโรคอ้วนมากขี้นด้วย
แนวทางป้องกัน
นอกจากนี้ ในงานวิจัยเพิ่มยังพบว่า ทุกครั้งที่เอาเลือดออกบ้าง จะช่วยลดโปรตีนพิษ misfolder protein ที่เป็น หนึ่งในกลไกของความชรา
สรุป
การสะสมธาตุเหล็กในร่างกายมีผลกระทบต่อสุขภาพอย่างมาก โดยเฉพาะการเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเรื้อรังและมะเร็ง การบริจาคเลือดจึงเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการลดระดับธาตุเหล็กและช่วยชะลอวัยได้อย่างมีนัยสำคัญ
เนื้อหาโดย
ผศ.(พิเศษ) ดร.พญ.สุนิสา ไทยจินดา (อจ.หมอหน่อย)
ว.11278
- แพทย์วุฒิบัตรตจวิทยา (ผิวหนัง)
- ปริญญาเอก สาขาเวชศาสตร์ชะลอวัยและฟื้นฟูสุขภาพ